Panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne – dla wielu to synonim. Mimo popularności jednej i drugiej technologii niewiele osób je odróżnia, na co wpływać może w pewnym stopniu podobieństwo urządzeń. Tymczasem różnica jest zasadnicza: panele fotowoltaiczne produkują energię elektryczną, a kolektory zamieniają energię słoneczną w cieplną. Co to oznacza w praktyce?
- Jak działają panele fotowoltaiczne?
- Rodzaje paneli fotowoltaicznych?
- Jak działają kolektory słoneczne?
- Rodzaje kolektorów słonecznych
- Co wybrać?
Zarówno panele, jak i kolektory, mogą być umieszczane na dachach lub stanowić samodzielne konstrukcje. Jedne i drugie potrzebują energii słońca i wyglądają podobnie. Nie są dla siebie konkurencją, ale mogą się uzupełniać.
Jak działają panele fotowoltaiczne?
Panele fotowoltaiczne, skupiające promienie słoneczne, dzięki fizycznym właściwościom krzemu produkują energię elektryczną. Może być ona wykorzystana do zasilania wszystkich urządzeń w budynku. Do działania instalacja fotowoltaiczna potrzebuje światła dziennego, ale – wbrew wielu mitom – radzi sobie także zimą, choć prądu jest wówczas mniej. Ilość energii zależy od mocy instalacji, intensywności promieniowania czy kąta nachylenia urządzeń.
Instalacja paneli fotowoltaicznych jest bezobsługowa, a kontrola odbywa się zdalnie za pomocą inwertera podłączonego do sieci wi-fi. Sprzęt sam oczyszcza się ze śniegu, a wskutek braku części ruchomych nie dochodzi do uszkodzeń mechanicznych. Instalacji nie trzeba też serwisować.
Rodzaje paneli fotowoltaicznych
Na polskim rynku dostępne są dwa rodzaje paneli, najczęściej odróżniane na podstawie koloru: „niebieskie”, czyli panele fotowoltaiczne polikrystaliczne oraz „czarne” – monokrystaliczne. Różnica między nimi jest nie tylko estetyczna.
- panele polikrystaliczne – „niebieskie”, wykonane są z monokryształów krzemu, których krawędzie są widoczne na powierzchni. Są tańsze, ale mniej sprawne i nie tak odporne na wysokie temperatury,
- panele monokrystaliczne – „czarne”, wykonane ze ściętych kryształów krzemu. Są wydajne i trwałe, ale droższe.
Jak działają kolektory słoneczne?
Kolektory absorbują promienie słoneczne i przekazują je w głąb, do roztworu, który oddaje to ciepło zasobnikowi w postaci ciepłej wody. Działanie to jest ściśle powiązane z usytuowaniem budynku, bo najsprawniejsze są kolektory ustawione na południe. Działają one zresztą tylko wtedy, gdy świeci słońce, w chłodne dni notują więc sporą stratę ciepła. Zimą kolektory wspierają więc konwencjonalne źródła energii w niewielkim stopniu.
W przypadku kolektorów może dochodzić do awarii ze względu na stagnację lub rozciekanie. Takie sytuacje nie dotyczą paneli fotowoltaicznych.
Rodzaje kolektorów słonecznych
Kolektory słoneczne ze względu na swoją konstrukcję dzielą się na:
- kolektory płaskie, w których absorber ma formę płyty,
- kolektory próżniowe z absorberem podzielonym na części umieszczone w próżniowych rurach, co zwiększa izolację termiczną.
Co wybrać?
Jak widać, podstawowa różnica między kolektorami a panelami fotowoltaicznymi polega na tym, że kolektory służą do podgrzewania wody, panele zaś dostarczają energii elektrycznej do zasilania sprzętów w całym domu. Odpowiednio zaprojektowana i właściwie zamontowana instalacja pokryć może całoroczne zapotrzebowanie energetyczne domostwa, a niewykorzystany prąd magazynowany może być w zakładzie energetycznym. Nocą lub zimą odbierać można zgromadzone nadwyżki.
Panele fotowoltaiczne są bardzo żywotne i efektywne nawet po kilkudziesięciu latach. Reasumując, uznać można, że panele są bardziej wszechstronne, a więc i bardziej opłacalne, choć obie technologie mogą się wspierać.
