W Polsce małe elektrownie wodne charakteryzują się mocą do 5 MW. Pod uwagę bierze się różne czynniki, dlatego MEW w Niemczec, Francji i Austrii wynosi do 10 MW, a już w Skandynawii i Włoszech do 2 MW. Gdzie powstają, jakie mają wady i zalety – dowiesz się z poniższego artykułu.
- Gdzie powstają MEW?
- MEW w Polsce
- Wady małych elektrowni wodnych
- Liczne zalety MEW
- Klasyfikacja MEW
Gdzie powstają MEW?
Małe elektrownie wodne powstają głównie na już istniejących stopniach wodnych, by zmniejszyć koszt inwestycji i maksymalnie wykorzystać rzeźbę terenu. Energia elektryczna produkowana w takich elektrowniach wykorzystywana jest, by zaspokoić potrzeby lokalne. Powstała w ten sposób energia mechaniczna może być użyta na przykład do mielenia zboża, jak w dawnych młynach wodnych.
MEW w Polsce
W naszym kraju dwie pierwsze małe elektrownie wodne powstały w 1898 roku, były to Struga na rzece Słupi oraz Kamienna na Drawie. W okresie dwudziestolecia międzywojennego na terenie obecnej Polski powstało 8000 obiektów hydroenergetycznych. Następnie nastąpiła powolna degradacja małych elektrowni wodnych, tak że gdy w 1981-82 spisywano ich stan, czynnych było jedynie 2131 MEW, z czego większość w złym stanie. Ich łączna moc wynosiła około 100 MW. Wtedy także ustalono ponad 800 lokalizacji, w których wybudowanie małej elektrowni wodnej byłoby korzystne. Obecnie w Polsce pracuje ponad 550 MEW o łącznej mocy 35 MW. Najwięcej MEW pracuje na północy kraju – aż 110 w okolicy Zakładu Energetycznego Olsztyn oraz 90 w pobliżu Zakładu Energetycznego Gdańsk. Dużo MEW znajduje się także koło Jeleniej Góry i na Podkarpaciu.
Wady małych elektrowni wodnych
Główną wadą małych elektrowni wodnych jest ich zwykle bardzo zły stan utrzymania oraz dość wysoki koszt inwestycji. Do tego dochodzi zamulanie i zarastanie zbiorników i kanałów dopływowych i odpływowych. Uszkadzanie zapór i podmywanie okolicznych budynków również nie sprzyja dobrej sławie MEW.
Liczne zalety MEW
Jedną z najważniejszych zalet małych elektrowni wodnych jest to, że mogą być instalowane nawet na małych ciekach wodnych. Jako że należą do odnawialnych źródeł energii, nie zanieczyszczają środowiska w którym się znajdują. Do ich powstania wystarczą miejscowe materiały oraz lokalna siła robocza. Ich stosunkowa prostota techniczna pozwala na długą, bezawaryjną żywotność. MEW może być sterowana zdalnie, przy minimalnym zatrudnieniu personelu. To także dostęp do tańszej energii w okolicy oraz rozwój gospodarki wodnej. Mała retencja ma korzystny wpływ na środowisko naturalne.
Klasyfikacja MEW
Ze względu na wysokość spadu wody dzielimy MEW na niskospadowe, średniospadowe i wysokospadowe. MEW to także elektrownie pływające na rzece oraz derywacyjne. Te ostatnie wykorzystują kanał derywacyjny, który naturalne zakole rzeki przecina w poprzek. Dzięki temu zwiększa się wysokość spadu. Kanał derywacyjny wyposażony jest w turbinę. Turbina to silnik wodny zaopatrzony w wirnik łopatkowy, który energię wody, pary lub gazu zamienia w energię ruchu obrotowego. Dzięki MEW, można w swojej własnej okolicy zmienić coś na lepsze.